Hayat Ağacı Önündeki Cin ( II. Asurnasirpal Dönemi )

24 Mart 2010 Çarşamba

İncelediğim eserin müzedeki künyesi şöyledir:

II. Asurnasirpal in Kuzeybatı Sarayından
Hayat Ağacı Önündeki Cin
II. Asurnasirpal Dönemi
M.Ö.883–859
Kalah(Nİmrut)
Mermer
Env. No:4




Aşağıda resimlerini gördüğünüz tarihi eser İstanbul Arkeoloji Müzesi’nin Eski Şark Eserleri bölümündedir.

Bu eser Yeni Asur Krallığı’na aittir. Yeni Assur Krallığı M.Ö. 1012 tarihiyle M.Ö.609 yılları arasında var olmuştur. Mezopotamya‘da kurulmuştur bu krallık. İncelediğim eser II. Asurnasirpal (M.Ö.823–859)döneminde ve o dönemin başkenti olan Kalhu(Kalah-Nimrut)kentindeki Kuzeybatı Sarayı denilen yerde mevcuttur. Yapılan çalışmalar sonucu gün yüzüne çıkarılmış İstanbul Arkeoloji Müzesi’ne getirilmiştir.

ESER TANITIMI

Kabartma yaklaşık 2,5 m boyunda,1 genişliğinde mermerden yapılmış bir duvar kabartmasıdır. Kabartmada yer alan ayakta durmuş cinin hayat ağacı denilen şeyden meyve koparma vaziyeti gösterilmiştir. Cin ayakta bir vaziyettedir. Bir eli havada bir eli bel hizasındadır. Bel hizasındaki eliyle bir kabı tutmaktadır.


Eserin ayrıntıları:

Cinin kafasında miğfere benzeyen bir başlık vardır. Başlığının yanında üç burgu öne doğru ilerledikçe yukarı doğru sivriliyor. Gözleri biraz büyük ve çıkıktır. Kulağında aşağıya doğru sarkan yaklaşık 5 cm büyüklüğünde bir küpe vardır. Burnu biraz büyüktür. Saçları ilk başta dalgalı gidip sonlara doğru bükümlü vaziyet almıştır. Sakalları uzundur. Sakala sırasıyla kıvırcık düz kıvırcık düz kıvırcık şekli verilmiştir. Cinin boğazında üst üste iki halkası olan bir kolye vardır.


Kanatları vardır ve baya ilginçtir. Bir kanadı yukarı bakarken diğeri ise ilginç bir şekil almış vaziyette aşağıya doğrudur.

Kollarından biri hayat ağacından meyveye benzeyen bir cisim koparmaktadır. Kalkık olan kolu bükülüdür. Bileğinde çiçek desenine benzeyen bir takı vardır. Kol dirseğinin yukarısında ise halka şeklinde bir takı vardır. Diğer kolu aşağıya doğrudur. Eliyle kova tarzı bir şey tutar. Aşağıya bakan kolun bileği ile kolun arasındaki yerin çoğu yerinde çivi yazısı vardır. Tam 18 satır çivi yazısı vardır.




Cinin üzerinde sağ tarafını daha çok kaplayan, omuzlardan bileklere kadar olan bir elbise vardır. Sağ omzuna doğru püsküller sarkmaktadır. Bu elbise cinin sağ bacağının dizine kadar sol bacağının ise bileğine kadar devam eder.

Bacakları kaslıdır. İki ayağında da sandalet tarzında ayakkabıları vardır. Elbisenin iki yuvarlak püskülü bileklere doğru sarkar ve ayrıca elbisenin bitiş noktalarında da tüylü püsküller vardır(Bakınız Resim 4) .

Heykelin sol bükümünde boydan boya hayat ağacı olarak geçen ağacın yaprakları vardır. Üst sol tarafta cinin tuttuğu meyve vardır. Bu heykel mermerdendir. Kabartmanın renk tonları bazı yerlerde açıktır. Bazı yerlerde mermerin damarları belli olmaktadır. Kabartmanın ortasının biraz altında yandan yana bir çatlak vardır. Bu durumdan eserin iki parçaya ayrıldığı ve sonradan birleştirildiğini anlayabiliyoruz.

2 yorum :

  1. Sayın İsmail Bey,
    İncelemenizde figürün cin olduğu kanaatine nasıl vardınız acaba?
    Çivi yazılarını okudunuz mu, konu hakkında bizleri bilgilendirebilir misiniz?
    Teşekkürler

    YanıtlaSil
  2. Malesef çivi yazısı okuyamıyorum. Eserin bulunduğu İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde genellikle her eserin yanında künyesi bulunuyor. Bu eserin künyesinde de başlıktaki gibi "Hayat Ağacı Önündeki Cin " tabirini kullanmışlar. Ben de aynen kullandım.

    Büyük ihtimal buradaki "cin" tabirinin islamiyetle alakası olmayıp daha çok genel anlamı üzerinden ifade edilmiş. Yukarıdaki özellikleri anlatılan kanatlı varlıkları Asurlular hangi kelimeyle ifade ediyorlardı açıkçası bilmiyorum.

    YanıtlaSil

 
Copyright © -2012 Tarih ve Dünya All Rights Reserved | Template Design by Favorite Blogger Templates | Blogger Tips and Tricks