Bin Buda civarındaki mabetlerde Göktürk yazılarıyla yazılmış bu tam ve mükemmel el yazması şimdiye kadar elde edilen yazmaların en dikkat çekici olanıdır. Yazma, küçük bir kitap halindedir. Sarı renkli , kuvvetli, kalın ve iyi bir Çin kağıdı üzerine yazılmıştır. Sayfalarının uzunluğu 13.6 cm , genişliği 8 cm , tabakalarının her biri birbirine dikilmemiş; tutkal ile yapıştırılmıştır. Bu tutkal o kadar sağlamdır ki , aradan uzun bir zaman geçmiş olmasına rağmen ,hala gevşememiştir. Kitap ciltli değildir. Çok fazla okuduğu için sayfa köşeleri ve dış yaprakları oldukça yıpranmış ve kırışmıştır. Kağıdın çok muhtemel bir cinsten olması kitabın son zamanlara kadar muhafaza olmasını temin etmiştir.
Toplam 104 sayfa ve 65 paragraftan ibarettir. Kitabın adı 101. sayfada açıkça "IRK BİTİG" olarak kaydedilmiştir. "FAL KİTABI" anlamına gelmektedir. Bu fal kitabı Doğu Türkistan’da Uygurlar’ın hakim olduğu ve Uygur Edebiyatı’nın parlak devirlerini geçirdiği çağa aittir. Bu bölgede ve Orta Asya’nın diğer bölgelerinde bu şekilde birçok yazma bulunmuştur. Bunların çoğu Budizm’e giren Türkler’ e ait olup çoğunluğu Soğd harfleriyle yazılmıştır.
0 yorum :
Yorum Gönder